Kira Üst Sınırı Kanunu‘nun yani Mietendeckel’in iptaliyle ilgili kira hukuku bakımından sorulan sorular ve cevapları
1. Federal Anayasa Mahkemesi Mietendeckel Kanunu’nu „iptal“ etti. Bu karar, Mietendeckel Kanunu dolayısıyla tasarruf edilen kira açısından ne anlama geliyor?
Bunun anlamı öncelikle Mietendeckel Kanunu’ndan doğan tüm hukuki sonuçların ortadan kalkmasıdır. Şu andan itibaren Mietendeckel Kanunu yürürlüğe girmeden (yani 23.02.20 tarihinden) önce üzerinde anlaşılan kira ödenmek zorundadır. Otomatik ödeme veya havale usulüyle ödeme yapan kiracı bunu dikkate almalı ve Mayıs ayından itibaren yükseltilmiş kirayı ödemelidir. Yeniden kiralama veya kiranın düşürülmesi konularında Mietpreisbremse adlı kanunun uygulanıp uygulanamayacağı incelenebilir (hukuki danışmanlık alın). Ancak bunu yapmak biraz daha zaman alacaktır. Bundan dolayı böylesi durumlarda gelecekteki kira, hakkım saklı kalmak üzere anlamına gelen “çekince” şerhi düşerek ödenmelidir.
Dikkat: Mietendeckel Kanunu uyarınca ödenmeyip elde tutulan veya indirilen kira miktarı kiraya verene ödenmek zorundadır. Miktarın tümünün mü ve hemen mi ödenmek zorunda olduğuna ya da bekleyip bekleyemeyeceğinize dair soruları daha aşağılarda cevaplayacağız. Ayrıca bu ek ödeme yükümlülüğünün istisnaları mevcut. Emin olmadığınız durumlarda ek ödemeyi gerçekleştirmeden önce lütfen bize danışın!
Sizi önce ek ödemelerin ne zaman yapılması gerektiği konusunda bilgilendiriyoruz (2 nolu sorudan itibaren). Kiraya verinin hangi vakalarda ödenmeyen kira miktarını talep edebileceği konusunu açıklığa kavuşturacağız (9 nolu sorudan itibaren). Mietendeckel Kanunu nedeniyle mahkemede görülmüş veya hala görülen vakaların ne olacağını da 19 nolu sorudan itibaren görebilirsiniz.
Dikkat: Mietendeckel Kanunu uyarınca ödenmeyip elde tutulan veya indirilen kira miktarı kiraya verene ödenmek zorundadır. Miktarın tümünün mü ve hemen mi ödenmek zorunda olduğuna ya da bekleyip bekleyemeyeceğinize dair soruları daha aşağılarda cevaplayacağız. Ayrıca bu ek ödeme yükümlülüğünün istisnaları mevcut. Emin olmadığınız durumlarda ek ödemeyi gerçekleştirmeden önce lütfen bize danışın!
Sizi önce ek ödemelerin ne zaman yapılması gerektiği konusunda bilgilendiriyoruz (2 nolu sorudan itibaren). Kiraya verinin hangi vakalarda ödenmeyen kira miktarını talep edebileceği konusunu açıklığa kavuşturacağız (9 nolu sorudan itibaren). Mietendeckel Kanunu nedeniyle mahkemede görülmüş veya hala görülen vakaların ne olacağını da 19 nolu sorudan itibaren görebilirsiniz.
2. Kiraya veren talepte bulunana kadar ek ödemede bulunmasam olur mu?
Çok sayıda vakada ek ödeme yapılması için kiraya verenin talepte bulunması gerekmiyor, kiracı ek ödemeyi kendiliğinden yapmak zorundadır. Daha fazla bilgi 5 nolu soruda mevcut. Ancak şu vakada kiraya verenin ödeme talebi beklenebilir: Kiraya veren, kirayı Mietendeckel Kanunu uyarınca kendiliğinden indirdi ve size örneğin şöyle bir indirim yazısı gönderdi: „Kiranız 01.12.20 tarihinden itibaren xxx miktarına indirilmiştir. Bu durum, üzerinde anlaşılan kiradan vazgeçildiği anlamına gelmemektedir; yalnızca yükseltilmiş miktar talep edilmemektedir. Toplam kira 01.12.20 tarihinden itibaren xx olarak hesaplanmaktadır. Bundan böyle yalnızca xxx değerindeki meblağı havale edin. Kiraya veren kanunun iptal edilmesi durumunda indirilen miktarı geri isteme hakkını saklı tutmaktadır.“
3. 23.02.20 tarihinden sonra yaptığım kira sözleşmemde Mietendeckel Kanunu uyarınca ödediğim miktardan daha yüksek bir kira bedeli yazıyorsa (gölge kira), kiraya verenin benden ek ödeme talebinde bulunmasını bekleyebilir miyim?
Kira sözleşmesinde Mietendeckel Kanunu’nun hükümsüz olması durumunda „inisiyatifin“ önce kiraya verende olduğuna dair bir ifade yer alıyorsa kiracı, kiraya verenin ilgili talebini beklediğinden ödemede gecikmiş olmaz yani temerrüde düşmez.
4. Kiraya veren benden ek ödemeyi talep etmesi gerektiğinde ve bunu yaptığında ek ödemeyi yapmak için ne kadar vaktim var?
Kiraya veren talepte bulunduktan sonra Alman Medeni Kanunu BGB uyarınca 30 gün içerisinde meblağ kiraya verene ödenmek zorundadır. Ancak bu süre geçtikten sonra gecikme faizi ödenmesi gerekir ve kira sözleşmesinin feshine yol açan kayda değer bir ödeme gecikmesi meydana gelebilir.
5. Ek ödeme yapmak zorunda olduğum ve bunun için kiraya verenin benden talepte bulunmak zorunda olmadığı durumda, bunu yapmak için ne kadar vaktim var?
Eğer kiraya veren sizden talepte bulunmak zorunda değilse (ki yukarıda yazıldığı gibi kiraya veren eğer kendiliğinden Mietendeckel Kanunu yürürlükteyken bunu yapacağını bildirdiyse talepte bulunmak mecburiyetindedir) ek ödemeyi yapmak için 30 günlük bir süreniz yoktur. Ödemede gecikmenin yani temerrüdün meydana gelmemesi için muhtemelen 16.4.2021 tarihinden itibaren yalnızca 14 günlük bir süreniz vardır. Berlin Kiracılar Derneği, dürüstlük kuralı gereği kiraya verenin bu tür vakalarda da kiracıya 30 günlük bir süre tanıması gerektiği görüşünü savunuyor ancak bu hukuken henüz açıklığa kavuşmamış bir konu. Bu nedenle kiraya verenden 14 günlük süreyi aşan bir süre talebinde bulunmak daha güvenli bir yoldur (bkz. aşağıdaki taksitli ödeme anlaşması).
6. Kiraya verenle taksitli ödeme anlaşması yapabilir miyim ve yapabilmem durumunda kiraya veren bunu kabul etmek zorunda mı?
Eğer geri ödenmesi gereken meblağı hemen ve/veya toptan ödeyemiyorsanız bu mantıklı bir yoldur. Aslında konu Jobcenter veya Eyalet Bakanlığı’nın planladığı yardım fonu (bkz. aşağıda) destek verene kadar zaman kazanmak olacaktır.
Dolayısıyla gerekmesi durumunda taksitli ödeme anlaşmasını yapmaya çalışmak lazım. Bu hem ödemeye başlama tarihini hem de aylık taksit miktarını kapsar. Anlaşma, daha iyi ispat edilebilmesi için mutlaka yazılı yapılmalıdır; bunun için kiraya verene gönderdiğiniz bir e-posta ve onun anlaşmayı onayladığına dair size gönderdiği bir e-posta yeterlidir. Esasen kiraya veren bu türden bir taksitli ödeme anlaşması kabul etmek zorunda değil. Ancak bir eyalet kanununun iptal edildiği bu sıra dışı olay gözönünde bulundurulduğunda Berlin Kiracılar Derneği, sizin yaşadığınız (muhtemelen Korona’dan da dolayı) ödeme zorluğunu kiraya verene bildirmeniz koşuluyla, kiraya verenin dürüstlük kuralı çerçevesinde uygun bir teklifi kabul etmek zorunda olabileceği görüşündedir. Mahkemelerin bu hukuki görüşü paylaşıp paylaşmadıkları ise henüz bilinmiyor.
Dolayısıyla gerekmesi durumunda taksitli ödeme anlaşmasını yapmaya çalışmak lazım. Bu hem ödemeye başlama tarihini hem de aylık taksit miktarını kapsar. Anlaşma, daha iyi ispat edilebilmesi için mutlaka yazılı yapılmalıdır; bunun için kiraya verene gönderdiğiniz bir e-posta ve onun anlaşmayı onayladığına dair size gönderdiği bir e-posta yeterlidir. Esasen kiraya veren bu türden bir taksitli ödeme anlaşması kabul etmek zorunda değil. Ancak bir eyalet kanununun iptal edildiği bu sıra dışı olay gözönünde bulundurulduğunda Berlin Kiracılar Derneği, sizin yaşadığınız (muhtemelen Korona’dan da dolayı) ödeme zorluğunu kiraya verene bildirmeniz koşuluyla, kiraya verenin dürüstlük kuralı çerçevesinde uygun bir teklifi kabul etmek zorunda olabileceği görüşündedir. Mahkemelerin bu hukuki görüşü paylaşıp paylaşmadıkları ise henüz bilinmiyor.
7. Her koşulda ek ödeme yapmak zorunda mıyım?
Hayır. Vonovia veya Heimstaden ve altı tane eyalet konut şirketi (Gesobau, Gewobag, Howoge, Degewo, Stadt & Land ve WBM) gibi kiraya verenler ek ödeme talebinde bulunmayacaklarını ilan ettiler. Bu şirketlerin kiracısı olanlar böylelikle ek ödemede bulunmak zorunda değiller ancak onlar da hiç zaman kaybetmeksizin kiraya verenin ek ödemeden feragat ettiğine dair yazılı bir belge rica etmeliler.
8. Kiraya veren, kiralar ödenmedi veya geç ödendi gerekçesiyle kira sözleşmesini ne zamandan itibaren feshedebilir?
Şu an kira borcu olan kiracıların sözleşmeleri feshedilemez çünkü kiracılar, kirayı izin verilen sınıra indirirken yürürlükte olan kanundan faydalanmışlardır. Ancak tasarruf edilen bedeli çok yakın bir zamanda ödeme yükümlülüğü vardır. Ek ödeme yapılmazsa iki koşul altında fesih meydana gelebilir:
İlk olarak feshi gerektiren kayda değer bir ödeme gecikmesinin meydana gelmesi gerekir. İki aylık tam kiranın (yan giderler dahil olmak üzere) ödenmemesi durumda genellikle süre verilmeksizin derhal fesih söz konusudur; bir aylık tam kira artı bir sentlik (yan giderler dahil olmak üzere) bir ödeme gecikmesinde sözleşme olağan bir şekilde feshedilebilir. Olağan fesih kiracının kusurlu olması şartını getirir. Bizim olayda ise kiracıların Mietendeckel Kanunu’nun geçerli olduğuna duydukları haklı güvenden dolayı kusurlarının olmadığını varsaymak gerekir.
İkinci olarak da kiracılar temerrüde düşmüş yani ödemede gecikmiş olmalıdırlar. Ödemede gecikmiş olmak için kiraya verenin, kiracıya ek ödeme yapması talebinde bulunmuş veya ihtar çekmiş olması gerekir. Genellikle kiraya veren, ödeme gecikmesinden kaynaklı fesihlerde öncesinden talepte/ihtarda bulunmak zorunda değildir. Ancak bu özel olayda kiraya verenin saygı gösterme yükümlülüğü daha ağır olmalıdır ve Berlin Kiracılar Derneği’nin görüşüne göre sözleşmeyi feshetmeden önce süre vererek ek ödeme talebinde bulunmalıdır. Ancak risk almak istemeyen kişi ek ödemeyi, talep edilmeden 14 ila 30 gün arası bir süre içerisinde ödemelidir. Ek ödeme yapmaktan olası muafiyet durumları için (bkz. 7./14. ve15. nolu sorular).
BBU ve BfW gibi kiraya veren birlikleri -ki bunlar yaklaşık bir milyon konutu yönetiyorlar- ek ödemelerden kaynaklı olarak üyelerinin sözleşmeleri feshetmeyeceklerini açıkladılar.
İlk olarak feshi gerektiren kayda değer bir ödeme gecikmesinin meydana gelmesi gerekir. İki aylık tam kiranın (yan giderler dahil olmak üzere) ödenmemesi durumda genellikle süre verilmeksizin derhal fesih söz konusudur; bir aylık tam kira artı bir sentlik (yan giderler dahil olmak üzere) bir ödeme gecikmesinde sözleşme olağan bir şekilde feshedilebilir. Olağan fesih kiracının kusurlu olması şartını getirir. Bizim olayda ise kiracıların Mietendeckel Kanunu’nun geçerli olduğuna duydukları haklı güvenden dolayı kusurlarının olmadığını varsaymak gerekir.
İkinci olarak da kiracılar temerrüde düşmüş yani ödemede gecikmiş olmalıdırlar. Ödemede gecikmiş olmak için kiraya verenin, kiracıya ek ödeme yapması talebinde bulunmuş veya ihtar çekmiş olması gerekir. Genellikle kiraya veren, ödeme gecikmesinden kaynaklı fesihlerde öncesinden talepte/ihtarda bulunmak zorunda değildir. Ancak bu özel olayda kiraya verenin saygı gösterme yükümlülüğü daha ağır olmalıdır ve Berlin Kiracılar Derneği’nin görüşüne göre sözleşmeyi feshetmeden önce süre vererek ek ödeme talebinde bulunmalıdır. Ancak risk almak istemeyen kişi ek ödemeyi, talep edilmeden 14 ila 30 gün arası bir süre içerisinde ödemelidir. Ek ödeme yapmaktan olası muafiyet durumları için (bkz. 7./14. ve15. nolu sorular).
BBU ve BfW gibi kiraya veren birlikleri -ki bunlar yaklaşık bir milyon konutu yönetiyorlar- ek ödemelerden kaynaklı olarak üyelerinin sözleşmeleri feshetmeyeceklerini açıkladılar.
9. Ben 18.06.19 tarihinden sonra Berlin Kira Cetveli uyarınca bir kira artırımının yapılmasına onay verdim. Mietendeckel Kanunu dolayısıyla ödemeyi yapmadım. Yükseltilmiş olan meblağı şimdi ödemek zorunda mıyım? Hangi tarihten itibaren „yeni“ kira geçerli oluyor?
23.02.20 tarihinden itibaren meydana gelmiş ve Mietendeckel Kanunu dolayısıyla ödenmemiş olan kira artış bedelleri şimdi ödenmek zorundadır. Ayrıca gelecek Mayıs ayından itibaren yükseltilmiş olan kira bedeli sürekli bir şekilde ödenmek zorundadır.
10. Kira sözleşmemde kademeli kira artışı düzenlemesi mevcut. 18.06.19 tarihinden bu yana yeni bir kademe artışı olması gerekirdi. Bu miktarı geri ödemek zorunda mıyım?
Maalesef, evet. Ancak şuna dikkat edin: Üzerinde anlaşılan her kademeli kira artışı sözleşmesi geçerli değildir! Emin olmadığınız durumda birikmiş aylık farkları ödemeden önce sözleşmenin geçerliliğini incelettirin.
11. Kira sözleşmemde endeks kira düzenlemesi mevcut. Bunu geri ödemek zorunda mıyım?
Kiraya veren size bir yükseltme beyanı gönderdiyse ödemek zorundasınız. Kademeli kira artışından farklı olarak endeks kira, yalnızca kiraya verenin tek taraflı olarak gönderdiği bir kira artış beyanı ile artırılabilir. Burada dikkat edilmesi gereken konu şudur: Kira sözleşmesinde düzenlenmiş her endeks kira geçerli değildir. Emin olmadığınız durumda birikmiş aylık farkları ödemeden önce sözleşmenin geçerliliğini incelettirin.
12. 18.06.19 tarihinden sonra kiraya veren ile gönüllü olarak -yazılı veya sözlü- bir kira artışı üzerinde anlaştık. Şimdi ne olacak?
Gönüllü olarak yapılan bir anlaşma söz konusuysa yani öncesinde bir kira artışı gerçekleşmemişse dahi, anlaşmada öngörülen kira artışını geri ödemek zorundasınız. Ancak sözleşmenin geçerli olması gerekir; örneğin anlaşmayı yaparken kapı önünde gafil avlanmamış olmanız gerekir. Emin olmadığınız durumda lütfen sözleşmenin geçerliliğini bir incelettirin.
13. Kiraya veren konutu modernize etti ve kira artışını yaparken yalnızca Mietendeckel Kanunu’nun masraf sınırlamasını (1,00 €/m²) esas aldı. Şimdi bir kira artışı yapılacağından mı yola çıkmalıyım?
Bu, duruma göre değişir:
Yapılan kira artışı yıl bazında hesaplandığında modernizasyon masrafının yüzde 8’i kadar idiyse cevap hayırdır.
Ancak modernizasyon masrafının yüzde 8’i kadar artırılan kira, aslında aylık metrekare başına 1 Euro’dan daha fazla idiyse ve Mietendeckel Kanunu’nun getirdiği sınırlama dolayısıyla yapılamadıysa cevap evettir. Lakin 01.01.19 tarihinden sonra ilan edilen tedbirlerle ilgili ana kiranın yüksekliğine bağlı olarak ayda metrekare başına toplam 2,- veya 3 Euro sınırlaması öngörülmüştür. Kira artışı beyanında kullanılan ifadeye bağlı olarak bu ya geçmişe dönük etkilidir ya da yalnızca geleceğe dönük etkilidir.
Yapılan kira artışı yıl bazında hesaplandığında modernizasyon masrafının yüzde 8’i kadar idiyse cevap hayırdır.
Ancak modernizasyon masrafının yüzde 8’i kadar artırılan kira, aslında aylık metrekare başına 1 Euro’dan daha fazla idiyse ve Mietendeckel Kanunu’nun getirdiği sınırlama dolayısıyla yapılamadıysa cevap evettir. Lakin 01.01.19 tarihinden sonra ilan edilen tedbirlerle ilgili ana kiranın yüksekliğine bağlı olarak ayda metrekare başına toplam 2,- veya 3 Euro sınırlaması öngörülmüştür. Kira artışı beyanında kullanılan ifadeye bağlı olarak bu ya geçmişe dönük etkilidir ya da yalnızca geleceğe dönük etkilidir.
14. 23.02.20 tarihinden sonra bir kira sözleşmesi imzaladım. Kira olarak Mietendeckel Kanunu’nun çizelgesinde öngörülen kira bedelini ödedim. Ancak kira sözleşmemde, Mietendeckel Kanunu iptal edilirse veya Kanun yürürlükten kalkarsa bir „gölge kiranın“ ödenmesine dair bir düzenleme mevcut. Şimdi gölge kiradan kaynaklı meydana gelen farkı geri ödemem gerekiyor mu ve bundan böyle gölge kira bedelini mi ödemek zorundayım?
Hemen harekete geçmeyin! İlk önce gölge kira anlaşmasının geçerli olup olmadığı incelenmelidir. Bu vakalara dair maalesef henüz içtihat yani mahkeme kararları yoktur ancak Berlin Kiracılar Derneği çeşitli nedenlerden dolayı bu türden anlaşmaların hukuken sorunlu olduğu görüşünü savunuyor. Lütfen danışma alın. Bu durum mahkemeler tarafından hukuken açıklığa kavuşturulana kadar Berlin Kiracılar Derneği Mietendeckel Kanunu uyarınca üzerinde anlaşılan kira ile gölge kira arasındaki farkın „çekince“ şerhi konularak yani Almanca „unter Vorbehalt“ yazılarak geri ödenmesini tavsiye ediyor. Bu konuyla ilgili aşağı şıktaki açıklamaları da lütfen dikkate alın!
15. 23.2.20 tarihinden sonra yapılan kira sözleşmelerinde veya Kasım 2020 tarihinden itibaren yapılan kira indirimi konusunda Mietpreisbremse yani Kira Artışlarının Sınırlandırılmasına Dair Kanun’dan yararlanarak gölge kira dolayısıyla yapmam gereken ek ödemeden kısmen veya tamamen kurtulabilir miyim?
Evet, ek ödeme yapmadan önce Mietpreisbremse Kanunu’ndan doğan haklarınızı inceleyin. Ancak bunun şartı kira sözleşmesinin 01.06.15 tarihinden sonra yapılmış olmasıdır. Mietpreisbremse Kanunu’nun hukuken izin verdiği kira, sözleşmede üzerinde anlaşılan (gölge) kiradan daha düşükse, o zaman yalnızca Mietendeckel Kanunu ile Mietpreisbremse Kanunu’nun izin verdiği azami kira arasındaki farkı geri ödemek zorundasınız. 31.03.20 tarihine kadar gerçekleşmiş olan kira sözleşmelerinde bunu yapmak için bir itirazda bulunmaya gerek yoktur. Ancak dikkat edin: Mietendeckel Kanunu dolayısıyla tasarruf edilmiş olan bedelin tamamına çekince şerhi konularak geri ödeme yapılamaz çünkü bunu yapmak „itiraz yükümlülüğünden“ muafiyeti ortadan kaldırır. 01.04.20 tarihinden sonra yapılan kira sözleşmelerinde Mietpreisbremse Kanunu’nun uygulanması sonucu ek ödeme miktarının azalıp azalmayacağı incelemesini hemen yapmanız gerekmiyor ancak bu durumda da önce ek ödemeyi bütünüyle ödemek zorundasınız. Bir sonraki adımda Mietpreisbremse Kanunu’nda yer alan kira bedelinin „gölge kiradan“ daha az olup olmadığı incelenmelidir. Eğer daha azsa „itiraz“ 30 ay içerisinde yapılmak zorundadır ve bunun ardından fazladan ödenen kira bedellerinin iade edilmesi talebinde bulunulabilir. Berlin Kiracılar Derneği, kira bedelinin Mietpreisbremse Kanunu’na uygun olup olmadığının incelenmesinde yardımcı oluyor. Bu konuyla ilgili daha fazla bilgi için: https://www.berliner-mieterverein.de/#11-Aktion-Mietpreisueberpruefung-des-Berliner-Mietervereins
16. Mietendeckel Kanunu’na göre belirlenmiş olan kiranın Mietendeckel Kanunu’nun hükümsüz olmasına rağmen geçerli olmaya devam ettiği yani ek ödemenin yapılmak zorunda olmadığı vakalar var mı?
Evet! Mietendeckel Kanunu hükümsüz olmasına rağmen böyle vakalar olabilir. Bu vakalar kiraya verenin daha düşük kira veya indirilen kira konusunda “çekince” şerhi düşmediği yani yükseltme hakkım saklıdır demediği ve böylelikle bu konuda bir sözleşmenin meydana geldiği vakalardır (örnek olarak 23.02.20 tarihinden itibaren yapılan sözleşmelerde kira çizelgesiyle ilgili ayrıntılara girilmemiş veya çekince şerhi düşülmemiş). Sizin örneğinizde bu durumun söz konusu olup olmadığını lütfen danışma merkezlerimizle görüşerek açıklığa kavuşturun.
17. Ek ödemeleri yani geri ödemeleri faiziyle mi ödemek zorundayım?
Hayır, ödemek zorunda değilsiniz çünkü Federal Anayasa Mahkemesi 15.04.21 tarihinde kanunu iptal edene kadar siz yasal hakkınızı kullandığınız için temerrüde düşmediniz yani ödemede gecikmediniz. Faiz ancak kusurlu olunan ödeme gecikmelerinde yani ek ödemenin yapılması için verilen süre aşıldığında meydana gelir (bkz. yukarıda).
18. Ben sosyal yardım alıyorum. Şimdi ilgili devlet dairesi kiraya verene sözleşmedeki daha yüksek kirayı ve ek ödemeyi yapmak zorunda mı?
27.09.19 tarihli (Resmi Gazete 2019, sayfa 6019) Konutlar için Ödenecek Kira Miktarı Yönetmeliği’nde (Almancası AV-Wohnen) bu vaka düzenlenmemiştir. Ancak yönetmeliğin 3.2.2. şıkkında benzer bir vaka düzenlenmiştir ki bu vakada ilgili daire, yeni yapılan kira sözleşmesinde kiranın izin verilen bedelin üzerine çıkabileceği aşikar olarak göründüğünde yardımı alana masrafların indirilmesi talepli (Kostensenkungsverfahren) bir yazı gönderir. Berlin Eyalet Hükümeti 20.4.21 tarihinde yardım dairelerinin şimdi daha yüksek olan kiraları ve ek ödemeleri üstleneceğine dair bir açıklama yaptı.
19. Ben kiraya verene karşı Mietendeckel uyuşmazlığı dolayısıyla açılan davayı kazandım. Şimdi bu karar da hükümsüz mü?
Hayır, Federal Anayasa Mahkemesi’nin kararı öncesinde kesinleşen bir mahkeme kararı, örneğin yalnızca Mietendeckel Kanunu’na dayanarak reddedilen bir kira artışı ve kiranın indirilmesi veya yeniden kiralamada yükseltilmiş kira talebi („gölge kira“) gibi konularda verilen kararlar geçerliliklerini koruyorlar. Ancak kiraya veren mahkemenin kararına uymadığında, kiracı bu karara dayanarak icra takibi yapamıyor.
20. Mahkemede kira artışıyla ilgili yürüyen davada hala kendimi savunuyorum. Şimdi ne olacak?
Duruma göre değişir: Kira artışına yalnızca Mietendeckel Kanunu esas alınarak itiraz edildiyse dava en az masrafla sona erdirilmelidir. Eğer hukuksal koruma sigortanız yoksa dava masraflarını kendiniz karşılamak zorundasınız. Hukuksal koruma sigortanız varsa sigorta en ekonomik çözüm yolunun masraflarını karşılıyor; avukatınız yoksa bize gelerek danışmanlarımızdan bu konuda bilgi almanızı tavsiye ediyoruz.
Davada aynı zamanda konutun değer özelliklerinin sınıflandırılması gibi içeriksel olarak da kira artışına karşı çıkıyorsanız durum farklıdır. Böylesi bir vakada Berlin Kira Cetveli esas alınarak kira artışıyla ilgili dava devam ettirilebilir.
Davada aynı zamanda konutun değer özelliklerinin sınıflandırılması gibi içeriksel olarak da kira artışına karşı çıkıyorsanız durum farklıdır. Böylesi bir vakada Berlin Kira Cetveli esas alınarak kira artışıyla ilgili dava devam ettirilebilir.
21. Bana 15.04.21 tarihinden sonra yani Federal Anayasa Mahkemesinin kararından sonra Mietendeckel Kanunu’yla bağlantılı olan bir onay verme davası (Zustimmungsklage) tebliğ edildi. Şimdi ne olacak?
Kira artışına yalnızca Mietendeckel Kanunu dolayısıyla onay verilmediyse açılan dava en az masrafla sona erdirilmelidir. Davanın masraflarını siz karşılamak zorundasınız. Hukuksal koruma sigortanız varsa bu sigorta artık bu davanın masraflarını karşılamakla yükümlü olmaz. Berlin Kiracılar Derneği sigortalı olan üyeleri için hiç olmazsa en ekonomik giderlerin karşılanması için mücadele edecektir. Ancak onay verilmesi için açılan davada, avukat tutulup karşı dava dilekçesi göndermek uygun olmaz. İlgili üyelerimiz hiç zaman kaybetmeksizin bize gelip izlenecek doğru strateji konusunda bilgi almalıdırlar.
22. Yeniden kiralamadaki kira bedelinin hükümsüz olduğunu tespit ettirdim. Bu kararı dayanak olarak kullanabilir miyim?
Evet, eğer karar kesinleşmişse. Mietendeckel Kanunu hükümsüz olmasına rağmen tespit kararı geçerliliğini korur ve 18 Haziran 2019 tarihindeki kira veya kira üst sınırı düzeyini esas alarak yaptığınız kira indiriminin hukuken uygun olduğunu belgeler.
23. Kiraya verenler bundan böyle neyi temel alarak kira artışı talep edebilirler?
Kira artışları hala 2019 tarihli Kira Cetveli ya da emsal konutlarla gerekçelendirilerek yapılabilir. Mayıs ayında 2019 Kira Cetveli’nin güncellenmiş versiyonu yayınlanacak. Kiraya veren her halükarda kanunen düzenlenmiş olan iki kira artışı arasında 12 aylık bir sürenin olması şartına uymak zorundadır. Dolayısıyla geçmiş aylarda kirası artırılanlar ve bu nedenle kirası (şimdi muhtemelen geriye dönük olarak) artanlar bir süre „rahat bir nefes“ alabilirler.
24. Şu an Mietendeckel Kanunu’nun geçerli olduğu dönemde tasarruf ettiğim kira bedelini geri ödeyecek durumda değilim. Bana kim yardım edebilir, ben ne yapabilirim?
Öncelikle kiraya verenle görüşerek ek ödemenin yapılmak zorunda olup olmadığı netleştirilmelidir. Cevap evetse, o zaman taksitli ödeme (bkz. 6) üzerine anlaşılmalıdır.
Bu da mümkün değilse Berlin Eyalet Hükümeti’nden „Sicher-Wohnen-Hilfe“ adlı yardım talep edilmelidir. Bu durumda zorluğu aşma yardımı bürokratik olmayacak şekilde bir kredi olarak verilir. Yani bu yardım geri ödenmek zorundadır ancak faiz işlemez. Kiracılar kusurları olmadan paranın bütününü veya bir kısmını geri ödeyemeyecek durumda iseler o vakit alınan kredi bir maddi yardıma dönüştürülebilir ve (kısmen) geri ödenmek zorunda olmaz.
Gelirleri Federal Gelir Sınırı’nın yüzde 280’sine kadar olan haneler bu yardıma başvurma hakkına sahiptirler. Böylelikle 33.600 Euro’ya kadar yıllık geliri olan tek kişilik haneler ve 50.400 Euro’ya kadar yıllık geliri olan çift kişilik haneler başvuru yapma hakkına sahiptirler. Bu dilekçe Berlin Kentsel Gelişme ve Konut Bakanlığına verilir.
19.06.2023